Najczęściej zadawane pytania

Ile pensji, emerytury i renty może zająć komornik? Jakiego majątku nie może zająć? Kiedy umorzy sprawę? Ile wynoszą opłaty komornicze?

Opłata dla komornika w mojej sprawie to aż 1767 zł. Uważam, że jest zbyt wygórowana. Mam szansę na jej zmniejszenie?
Robert Damski: - Przede wszystkim należy pamiętać, że, aby uniknąć kosztów egzekucyjnych, należy regulować swoje zobowiązania przed interwencją komornika. Opłata ta pełni również funkcję prewencyjną i ma motywować do spłaty zobowiązań samemu. Teoretycznie jest szansa. Sąd rejonowy, w szczególnych przypadkach, może to zrobić. Należy złożyć w nim wniosek i uzasadnić go. Komornik sam z siebie nie może obniżyć opłaty egzekucyjnej, o czym mówi artykuł 49 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji.

Ile wynoszą opłaty egzekucyjne?
Ustawa przewiduje różne opłaty, maksymalna to 15, a minimalna 5 procent wartości przedmiotu egzekucji, w zależności od sposobu prowadzenia postępowania, ale nie mniej niż 319, 19 zł.

Spłaciłam cały swój dług wierzycielowi, a komornik nadal zajmuje moją pensję. Może? Co robić?
Poniekąd problem stworzyła pani sama, spłacając dług bezpośrednio do wierzyciela, z pominięciem komornika. W tej sytuacji trzeba szybko złożyć pismo w sądzie rejonowym, że został dopełniony obowiązek wobec wierzyciela. Komornik prawdopodobnie nie otrzymał od niego informacji, choć wierzyciel miał taki obowiązek.

Czego nie może zająć komornik?
Mówi o tym artykuł 829 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Nie podlega jej np. sprzęt, który jest niezbędny w pracy dłużnika, m.in. narzędzia w gospodarstwie rolnika. Od kilku dni nie można też zająć sprzętu rehabilitacyjnego osób chorych. Wprowadzenie tego przepisu było zresztą postulowane przez samorząd komorniczy.

Kiedy postępowanie egzekucyjne będzie umorzone?
Jest o tym mowa w artykułach 823, 824 i 825 Kodeksu postępowania cywilnego. Postępowanie może być umorzone zawsze i w każdym momencie - na wniosek wierzyciela - a także w momencie, gdy komornik stwierdzi, że dłużnik nie ma żadnego majątku.

Czy umorzenie postępowania egzekucyjnego oznacza, że nie ma już długu?
Absolutnie nie, choć wielu dłużnikom tak się wydaje. Komornik umorzy postępowanie, jeżeli uzna, że w tym momencie nie ma możliwości wyegzekwowania należności, ponieważ dłużnik jest niewypłacalny. Nie pracuje i nie posiada żadnego majątku. Jednak jego sytuacja może się zmienić przed najbliższe 10 lat, czyli do chwili, gdy upływa termin przedawnienia. Może więc przed tą datą wszcząć postępowanie na nowo. Oczywiście, przez ten cały czas odsetki będą rosły. Dłużnik cały czas pozostanie dłużnikiem, dopóki nie spłaci swoich zaległości. Termin przedawnienia go przed tym nie zwolni. Wierzyciel może zawsze upomnieć się o swoje pieniądze. Każde ponowne wszczęcie postępowania sprawia, że termin przedawnienia (10 lat) biegnie od nowa.

Nie odebrałem pisma od komornika, a i tak zajął mi konto. Jak to możliwe?
Częstym błędem dłużników jest przekonanie, że, jeśli nie odbiorą korespondencji od komornika, uchronią się przed postępowaniem egzekucyjnym. Dwukrotnie awizowane pismo wywołuje takie same skutki, jak odebrane. Ważne jest, by aktywnie uczestniczyć w postępowaniu.

Jak zmienią się zasady dziedziczenia długów?

Na razie jest tak, że jeżeli rodzina  nie wystąpi, w ciągu pół roku do sądu z wnioskiem o odrzucenie spadku, długi są dziedziczone w całości. Weźmy taki przykład: spadek wynosi 10 tys. zł, a zobowiązania zmarłego 20 tysięcy, więc rodzina musi jeszcze dopłacić 10 tys. Po zmianie w Kodeksie cywilnym (art. 1015, prawd. od 2015 roku - red.), jeśli spadkobiercy nie zdążą wystąpić do sądu w ciągu pół roku, spadek dziedziczony będzie tylko z dobrodziejstwem inwentarza, czyli do wartości spadku. Wracając do przykładu: rodzina już nic nie będzie musiała oddać.

Jestem dłużnikiem alimentacyjnym. Zastanawia mnie, dlaczego komornik zabiera mi aż 60 procent pensji, a koledze, który ma długi w banku tylko 50 procent.
W przypadku długu alimentacyjnego właśnie tyle procent może zająć komornik, innych zobowiązań - 50 procent. Jeżeli ktoś zarabia najniższą krajową pensję, komornik nie może mu zabrać ani złotówki. Minimalne wynagrodzenie nie podlega egzekucji. Ograniczenie to nie dotyczy jednak alimentów.

Syn ma 25 lat, narobił długów i nie pracuje. Boję się, że pewnego dnia do naszych drzwi zapuka komornik. W naszym mieszkaniu nic nie należy do syna. Stracimy coś?
Jest możliwe, że do drzwi rodziny zapuka komornik, jeśli dłużnik wskazał taki adres swojego zamieszkania. Komornik ma obowiązek stwierdzić stan władania rzeczami, a nie kto jest ich właścicielem. Ma prawo uznać, że dłużnik korzysta z domowej lodówki, telewizora czy pralki i sporządzić protokół ich zajęcia. Jednak rodzina może, w ciągu dwóch tygodni od daty zajęcia, wystąpić do sądu o wyłączenie tych rzeczy z egzekucji. Nie znam przypadku, by w sytuacji, gdy dłużnik nie pracuje i nie stać go na kupienie czegokolwiek do domu, a ma tylko niespłacone kredyty, sąd odmówił wyłączenia przedmiotów z egzekucji.

- Jestem wierzycielem, komornik, który prowadzi moją sprawę, w mojej ocenie jest nieskuteczny. Czy mogę go zmienić?
- Tak. Zgodnie z artykułem 8 ustawy o komornikach, wierzyciel ma prawo wyboru komornika na terenie całego kraju. Nie dotyczy to jednak egzekucji z nieruchomości. Oczywiście takiego samego prawa nie mają dłużnicy, czemu trudno się dziwić.

  20 listopada 2014 w kancelariach komorniczych na terenie całego kraju starsi ludzie będą mogli zasięgnąć darmowych porad dotyczących konsekwencji nieprzemyślanego rozporządzania swoim majątkiem i zaciągania zobowiązań finansowych bez uprzedniej analizy ich skutków. Hasło tegorocznego, czwartego już dnia otwartego, brzmi: "Bo jeden podpis może przekreślić drugą młodość".

KMS, KM I KMP – CO OZNACZAJĄ SYGNATURY AKT KOMORNICZYCH 

Każdy wniosek egzekucyjny wraz z tytułem wykonawczym, jaki wpływa do kancelarii komorniczej jest rejestrowany jako sprawa i zaopatrzony zostaje odpowiednią sygnaturą. Wiedząc, co oznaczają poszczególne oznaczenia, można niemal natychmiast dowiedzieć się, czego sprawa dotyczy.

Konieczność opatrzenia sprawy odpowiednią sygnaturą uregulowane jest w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 grudnia 2005 roku w sprawie określania szczegółowych przepisów o biurowości i ewidencji operacji finansowych kancelarii komorniczej. Zgodnie ze wskazanym dokumentem, wyróżnić należy następujące repertoria, które używane są przez komorników do rejestrowania wpływających spraw. Jest to Km, Kmp, Kms, Kmn, Kmo i OZ. W praktyce wierzyciele, jak i dłużnicy spotykają się najczęściej z trzema pierwszymi.

Gdzie znajduje się sygnatura akt?

Sygnatura sprawy znajduje się na każdym piśmie, kopercie, jak i zwrotce, która wychodzi z kancelarii komorniczej. W przypadku dokumentów szukać należy jej w lewym górnym rogu, tuż pod danymi kancelarii, w jakiej sprawa została założona a pismo wygenerowane. Dodatkowo komornik ma obowiązek sygnaturą opatrzyć również akta, czyli teczkę z dokumentami danej sprawy. W praktyce sygnatura odgrywa rolę porządkową, pozwala też pracownikom kancelarii w szybki sposób zlokalizować teczkę. Dłużnik zaś, znając sygnaturę akt komorniczych, może w prosty sposób ustalić, czego sprawa dotyczy. Jest to o tyle ważne, że często zobowiązania dłużników sprzedawane są na giełdach wierzytelności, zaś wskazany w piśmie wierzyciel jest dla niego osobą nieznaną.

Z czego składa się sygnatura?

Każda sygnatura, zgodnie z § 13 wyżej wymienionego Rozporządzenia, składa się z trzech elementów. W pierwszej kolejności jest to „cyfra rzymska odpowiadająca numerowi rewiru komornika, jeżeli przy danym sądzie działa więcej niż jeden komornik”. W drugiej wymienia się „oznaczenie literowe repertorium, do którego sprawę wpisano” (czyli wymienione powyżej Km, Kmp, Kmn, Kmo lub OZ). Ostatnim elementem jest „numer sprawy, pod którym została wpisana do repertorium”. W ten sposób przykładowa sygnatura wyglądać będzie tak: I Km 1238/14 (przy czym dwie ostatnie cyfry odnoszą się do roku, w którym sprawa została założona).

Km, Kmp, Kms występują najczęściej

Z punktu widzenia dłużnika, który otrzymuje pismo z kancelarii komorniczej sygnatura akt ma spore znaczenie, gdyż pozwala na stwierdzenie, czego sprawa dotyczy. 

I tak, gdy na korespondencji pojawia się oznaczenie „Kmp”, to sprawa dotyczy świadczeń powtarzających się (najczęściej są to sprawy o świadczenia alimentacyjne). „Kms” to repertorium, w którym rejestrowane są sprawy o egzekucję należności sądowych (w praktyce najczęściej grzywny), 

zaś pod „Km” rejestrowane są pozostałe sprawy. W praktyce tych teczek w kancelariach komorniczych jest najwięcej. Dotyczą one niespłaconych pożyczek, kredytów, zaległości w czynszu, rachunkach za telefony komórkowe czy też niezapłacone mandaty za przejazd komunikacją miejską.

Zadłużenia 11 wskazówek pomocnych przy zawieszeniu egzekucji u komornika sądowego

Zadłużenia 11 wskazówek pomocnych przy zawieszeniu egzekucji u komornika sądowego:

1. Tylko wierzyciel może wycofać komornika

Podstawowa zasada. To wierzyciel (a najczęściej jest nim: Bank, SKOK czy firma pożyczkowa) kieruje sprawę do komornika sądowego. I tylko wierzyciel może ją od niego wycofać.

Komornik działa wyłącznie na jego wniosek. Przykładowo jeżeli wierzyciel wskazał zajęcie rachunku bankowego jako jeden ze sposób prowadzenia egzekucji, to komornik nie może bez jego wniosku odstąpić od tej egzekucji. Podobnie wygląda egzekucja z wynagrodzenia, emerytury, renty,  wierzytelności etc.

2. Wnioski kierujemy do wierzyciela

Wszystkie pisma i wnioski o zawieszenie/umorzenie egzekucji wysyłamy do wierzyciela, a nie do komornika sądowego. Kancelaria po otrzymaniu takiego pisma może jedynie przekazać je do wierzyciela celem ustosunkowania się. Znacznie utrudni to jednak rozpatrzenie sprawy.

3. Negocjuj z wierzycielem, a nie komornikiem

Komornik sądowy nie jest także właściwy do prowadzenia jakichkolwiek negocjacji z dłużnikiem. Jeżeli chcemy np. wnieść o umorzenie części odsetek to prośbę kierujemy do wierzyciela.

4. Zaproponuj dobrowolną spłatę

Istota tematu. Wierzyciel będzie skłonny wycofać komornika tylko wtedy jeżeli będzie to opłacalne z jego perspektywy. Szczegóły konkretnej ugody uzależnione są oczywiście od możliwości finansowych Dłużnika. Dla jednego lepsza będzie spłata w ratach, kto inny woli spłacić jednorazowo, ale w późniejszym terminie (np. rolnicy po otrzymaniu dotacji).

Jeżeli chcesz spłacić dług w ratach - zaproponuj takie wpłaty bezpośrednio do banku, które będą większe od potrąceń dokonywanych przez komornika. Jeżeli masz możliwości spłaty całego zadłużenia – wnieś o umorzenie całości lub przynajmniej części odsetek karnych.

5. Składaj reklamacje i wpłacaj do wierzyciela

W przypadku negatywnego rozparzenia przez wierzyciela wniosku o zawieszenie egzekucji komorniczej – odwołaj się od decyzji. W miarę możliwości staraj się także wpłacać pieniądze na konto wierzyciela. Znacznie poprawia to sytuację Dłużnika w czasie negocjacji z wierzycielem. 

6. Ustalenia na piśmie

Teoretycznie ugoda zawarta w formie ustnej jest tak samo ważna jak ta zawarta w formie pisemnej. Mimo wszystko zachęcamy do zawierania pisemnej ugody. O wiele trudniej jest podważyć treść pisemnych ustaleń.

7. W razie sporu skieruj sprawę do Rzecznika Praw Konsumentów

Jeżeli czujesz się pokrzywdzony działaniem wierzyciela – zawsze możesz skierować sprawę do Rzecznika Konsumentów. Rzecznik nie ma wprawdzie możliwości zawieszenia egzekucji komorniczej, ale samo zajęcie się przez niego sprawą często powoduje przychylniejsze traktowanie ze strony wierzyciela. Jest zatem spora szansa, że dostaniemy korzystną ugodę, a postępowanie u komornika zostanie zawieszone.

8. Bądź w częstym kontakcie z wierzycielem

Nikt nie zadba o nasze sprawy lepiej niż my sami. W pierwszej kolejności wskazany jest kontakt telefoniczny z Wierzycielem. Jeżeli wierzyciel prosi o wniosek na piśmie – najlepiej wysłać go także w drodze e-mail lub faksem. W razie konieczności wysyłamy wniosek (najlepiej w drodze e-mail)

9. Czas to pieniądz

Nie odwlekaj sprawy na później. Im szybciej zaczniesz działać tym lepiej. Najlepiej od razu po uzyskaniu informacji od komornika o wszczęciu egzekucji. Jeżeli niezwłocznie skontaktujesz się z wierzycielem to jest spora szansa, że komornik nie zajmie jeszcze wynagrodzenia, rachunku bankowego, emerytury, renty lub nieruchomości.

10. Pożyczka oddłużeniowa

Zaciąganie kolejnych zobowiązań przez osobę z komornikiem to jak gaszenie pożaru benzyną. Z drugiej strony - pożyczone pieniądze można przeznaczyć na ugodę z Wierzycielem i w rezultacie - na zawieszenie egzekucji komorniczej. Robi tak wielu Dłużników, ale zawsze trzeba to zrobić po dokładnej analizie naszej sytuacji finansowej.

11. Nie poddawaj się

Komornik to nie koniec świata. Zawsze jest sposób na wyjście z problemów finansowych. Najważniejsze to działać. Nie od jutra czy za tydzień. Od dzisiaj.